Kalkulowanie rentowności

kalkulacja rentowności ABC

Dlaczego tak niewiele przedsiębiorstw wdraża rachunek kosztów działań, mimo tego, że jest on uznany za bardzo dobre narzędzie do określania rentowności kanału sprzedaży, rentowności klienta czy rentowności produktu/grupy produktów?

Wzrastający stopień skomplikowania realizowanych procesów sprzedaży prowadzi do wzrostu jego kosztów pośrednich – tych nie związanych bezpośrednio z określonym klientem i określonym produktem. W efekcie coraz trudniej jest ustalić rentowność poszczególnych produktów i poszczególnych klientów.

Pojawia się zatem niewykorzystany potencjał związany z wdrożeniem efektywnej polityki cenowo – produktowej, adekwatnej do sytuacji rynkowej i cyklu życia produktów. Wyzwaniem stało się prawidłowe przypisanie kosztów poszczególnym klientom i produktom.

Dopiero analiza rentowności, zawierająca wiarygodne dane kosztowe, uzyskane dzięki rozliczeniu kosztów w oparciu o działania ABC ( Activity-Based Costing ), pozwala na podejmowanie trafnych decyzji o ewentualnych korektach strategii marketingowej i przełożeniu jej na działania wobec konkretnych klientów i produktów.

Niestety, ale wdrożenie rachunku kosztów działań wymaga dokonania istotnych zmian w przedsiębiorstwie. Dotyczą one w szczególności: zachowań pracowników, organizacji procesów, obiegu dokumentacji oraz ewidencji kosztów.

Dodatkowo, wymagana jest konieczność zaangażowania w prace wdrożeniowe kadry kierowniczej, niejednokrotnie poniesienia wysokich kosztów wdrożenia i wysokich kosztów późniejszej eksploatacji. Niektórzy nawet tak się zagalopowali, że przyrównują – co do skali, wdrożenie rachunku kosztów działań do wdrożenia systemów jakości ISO.

Na domiar złego, kalkulacja w systemie ABC nie jest zgodna z wymogami sprawozdawczości finansowej. W świetle obowiązujących przepisów, koszt wytworzenia produktu może obejmować tylko koszty dające się bezpośrednio przypisać do danego produktu oraz uzasadnioną część kosztów pośrednich związanych z danym produktem.

To co jest właśnie zaletą kalkulacji w rachunku kosztów działań, która uwzględnia wszystkie koszty związane z produktem i dostarcza zarządzającym informacje o wszystkich kosztach – informacje szczegółowe, emitowane regularnie i jeśli trzeba, to ad hoc, jest pozornie jej wadą.

Podejmując decyzję o zaprojektowaniu i wdrożeniu systemu rachunku kosztów działań, umożliwiającego kalkulowanie rentowności kanałów sprzedaży, klientów i grup produktów/ produktów musisz być przekonany o nadwyżce potencjalnych korzyści nad poniesionymi kosztami.

Musisz też, ciągle mieć na uwadze, że przyjęty poziom szczegółowości, winien odzwierciedlać istotne powiązania przyczynowo-skutkowe pomiędzy działaniami/ kosztami, a produktami i klientami, a jednocześnie nie powinien on powodować zbędnej złożoności oraz nadmiernych kosztów funkcjonowania systemu.

Niech przyświeca Ci sentencja wyrażona w tym temacie przez R.S. Kaplana i R. Coopera, że lepiej mniej więcej mieć rację, niż dokładnie się mylić.