Teoria Ograniczeń: Odpowiedź na trzy ważne pytania

teoria ograniczen TOC

W Sanmina-SCI Corporation porównano efektywność metod ciągłego doskonalenia. Jeśli do procesu sterowanego przez lean / six sigma dołożymy narzędzia teorii ograniczeń (Theory of Constraints – TOC) do identyfikacji i wyznaczania kolejności obszarów do doskonalenia, to wyniki finansowe średnio zwiększą się 3,9-krotnie.

Cóż więc takiego niezwykłego jest w tym TOC?!

Załóżmy, że kierujemy dowolnym przedsięwzięciem i chcemy osiągnąć stan lepszy od obecnego. Jeśli nie idziemy na kompletny „żywioł”, to nasze działania powinniśmy – choćby w najbardziej ogólny sposób – zaplanować. Powinniśmy odpowiedzieć na trzy kolejne pytania:

Co zmienić?
Na co zmienić?
Jak spowodować zmianę?

Czy nie byłoby interesujące mieć sprawdzoną metodę uzyskiwania skutecznych odpowiedzi na te trzy pytania w każdej sytuacji?

Teoria ograniczeń to właśnie nam daje.

Znaczenie właściwej odpowiedzi na pierwsze pytanie, „Co zmienić?”, najlepiej pokazuje przytoczony business case Sanmina-SCI Corporation.

Zastosowanie narzędzi TOC do systemowego wyznaczania obszarów doskonalenia przyniosło średnio 3,9-krotne zwiększenie rezultatów finansowych każdego projektu. Każda fabryka, która do standardowych metod ciągłego doskonalenia (lean / six sigma) dodała TOC do priorytetyzacji działań, uzyskała średnio 15-krotnie lepsze rezultaty od każdej z pozostałych fabryk, nie stosujących TOC.

Doniosłość odpowiedzi na drugie pytanie, „Na co zmienić?”, jest nie mniejsza niż na to pierwsze…

Niech każdy przypomni sobie ile przedsięwzięć, w których uczestniczył i które nawet udało się doprowadzić do szczęśliwego końca, nie przyniosło oczekiwanych efektów?…

„…Wdrożyliśmy nowy system, jednak sprzedaż nie wzrosła tak jak oczekiwaliśmy…”

TOC do odpowiedzi na drugie pytanie wypracował zbiór metod o wspólnej nazwie Narzędzia Myślowe (Thinking Processes, TP). Jest to system logicznego wnioskowania pozwalający z pojedynczych cegiełek-zdań typu „Jeżeli <przyczyna>, to <skutek>” tworzyć przełomowe rozwiązania nawet bardzo złożonych problemów.

Rozwiązania te mogą być z kolei jeszcze na etapie planowania weryfikowane pod względem finansowym innym narzędziem TOC – Rachunkowość Przerobowa (Throughput Accounting – TA). Porównanie skuteczności mierników TA z tradycyjnymi narzędziami rachunkowości kosztowej (np. activity-based costing – ABC) w identyfikowaniu optymalnych scenariuszy rozwoju będzie przedmiotem jednego z kolejnych artykułów.

Odpowiedź na trzecie pytanie: „Jak spowodować zmianę?”, dla każdej osoby podejmującej jakiekolwiek działanie jest równie wielkim wyzwaniem jak odpowiedzi na dwa pierwsze.

W internecie znajdujemy raporty podające współczynniki porażki programów lean w granicach od 50% do 95%….

TOC opracowała szereg skutecznych aplikacji dla różnych środowisk biznesowych. Jednym z największych dokonań Eli Goldratta – twórcy TOC – było opracowanie Drzew Strategii i Taktyki (S&T Tree) – szczegółowych scenariuszy wdrażania tych aplikacji dla różnych typów przedsiębiorstw. Cała ta gotowa do użycia wiedza jest dostępna w public domain.

Skuteczność projektów TOC zbadali w swoim niezależnym opracowaniu prof. Vicky Mabin i John Balderstone.

Maciej Sztompke – Prezes, SWPL