Założenia metody Just in Time

Poprawne zarządzanie procesami wewnątrz firmy daje spodziewane efekty w postaci ograniczenia strat, a w efekcie zwiększenie rentowności firmy co jest celem niemal każdego przedsiębiorstwa. Zarządzanie procesami odgrywa znaczącą rolę głównie w produkcji oraz logistyce. Dziedziny te bardzo często się przenikają i uzupełniają, czego efektem z pewnością jest korzystanie z podobnych rozwiązań.

W logistyce powszechnie znane jest pojęcie just in time, czyli dokładnie na czas. Również firmy produkcyjne czerpią całymi garściami z założeń just in time (JIT), który ma na celu podobnie jak większość metod stosowanych w zarządzaniu jakością i procesami, wyeliminowanie strat powstałych z niechlujnego wykonywania zadań przez pracowników.

Zastosowanie tej metody w procesie produkcji wymaga wypracowania pewnych standardów, które można osiągnąć metodą małych kroków zgodnie z filozofią Kaizen oraz przy zastosowaniu 5S. Firmą produkcyjnym w ramach zarządzania procesami zależy przede wszystkim na optymalizacji procesu poprzez ograniczenie zapasów surowców i towarów wykorzystywanych do wytworzenie produktu końcowego. Aby zachować ciągłość produkcji, a więc wyeliminować ryzyko straty firma musi mieć stały dostęp do surowców.

Dlatego tak ważne jest odpowiednie zarządzanie zapasami, które eliminuje nadmierne wykorzystanie powierzchni magazynowej, która również jest kosztowna, a także nie zmusza firmy do zamrażania kapitału w materiałach niezbędnych do produkcji. Ważnym elementem strategii just in time jest tak zwany Kanban. Kanban to pewnego rodzaju sygnały, generowane w takich momentach jak na przykład osiągnięcie minimum magazynowego jakiegoś materiały co automatycznie generuje potrzebę zamówienia kolejnej dostawy.

Minusem tej strategii jest to, że stany magazynowe oraz ich minima określane są na podstawie danych historycznych. A więc drastyczne zwiększenie produkcji pod wpływem dodatkowych zamówień, które nie zostały przewidziane przez osoby odpowiedzialne za projektowanie procesów w firmie, może doprowadzić do szybkiego wyczerpania zapasów i zastopowania procesu produkcji. Również w odwrotnej sytuacji gdy zapotrzebowanie na produkt ulegnie zmniejszeniu niedostosowanie Kanban do nowej sytuacji może doprowadzić do nadmiernych zapasów w firmie.

Coraz częściej mówi się o potrzebie uzupełnienie strategii just in time o analizę trendów, tak aby zarządzanie zapasami nie było uzależnione jedynie od Kanban, a więc danych historycznych jakie wpływają na Kanban. Coraz ważniejsze są trendy w samej branży jak i w całej gospodarce. Śmiało można założyć, że firmy w ramach zarządzania jakością procesów stopniowo będą wdrażać w procesie produkcji zmiany podyktowane potrzebami rynkowymi. Niedoskonałości tej strategii nie umniejszają jednak korzyścią jakie odnosi firma stosują taką strategię w praktyce. Ograniczenie zapasów, zwiększenie rentowności oraz poprawa jakości wytwarzanych produktów są niewątpliwymi korzyściami wynikającymi ze stosowania tej metody w praktyce.