Porównania międzylaboratoryjne

Porównanie międzylaboratoryjne (ILC) to zorganizowanie, wykonanie i ocena wzorcowań/badań tego samego obiektu lub podobnych obiektów wzorcowań/badań przez co najmniej dwa laboratoria, zgodnie z uprzednio ustalonymi warunkami.

Zainteresowane laboratoria zazwyczaj zgłaszają chęć uczestniczenia w ogłoszonym programie porównań międzylaboratoryjnych. Do przeprowadzenia porównań międzylaboratoryjnych powoływany jest koordynator, który odpowiada za:

  • przygotowanie i zaprojektowanie programu porównań międzylaboratoryjnych (określenie badań, harmonogram badań, instrukcje, formularze, sposób komunikacji),
  • nadzór nad przygotowaniem i rozesłaniem obiektów badań oraz nad przebiegiem programu zgodnie z harmonogramem,
  • skompletowanie wyników i ich opracowanie zgodnie z przyjętą metodą statystyczną oraz opracowanie sprawozdania,
  • przekazanie sprawozdania do weryfikacji i uzgodnienie z weryfikatorem ewentualnych poprawek lub uzupełnień,
  • przekazanie sprawozdania z programu uczestnikom.

W zależności od obiektu i metody badań:

  • każdy z uczestników równocześnie przeprowadza badania na innej próbce według otrzymanej instrukcji badań lub
  • uczestnicy przeprowadzający badania na tej samej próbce zobowiązani są do jej przekazania kolejnemu uczestnikowi badań według harmonogramu.

Zasady zestawiania wyników badań, na podstawie wyników uzyskanych od poszczególnych uczestników, zależą od przyjętej metody badań oraz metody statystycznej. Koordynator opracowuje sprawozdanie z badań i informacje przesyła poszczególnym uczestnikom. Zapewniona jest poufność wyników badań, zatem zbiorcze zestawienie tych wyników nie może zawierać żadnych danych identyfikujących wyniki badań z poszczególnymi laboratoriami uczestniczącymi w porównaniach międzylaboratoryjnych.

Szczegóły można znaleźć w:

  • Przewodniku ISO/IEC 43-1 Badanie biegłości poprzez porównania międzylaboratoryjne Część 1 Projektowanie i realizacja programów badania biegłości.
  • Przewodnik ISO/IEC 43-2 Badanie biegłości poprzez porównania międzylaboratoryjne Część 2 Wybór i wykorzystywanie programów badania biegłości przez jednostki akredytujące laboratoria.
  • Na stronie PCA http://www.pca.gov.pl znajdują się dodatkowe dokumenty dotyczące wymagań odnośnie kompetencji organizatorów programów badania biegłości, aktualna polityka PCA dotycząca wykorzystywania badań biegłości/porównań międzylaboratoryjnych w procesach akredytacji i nadzoru laboratoriów oraz polityka PCA dotyczącą zapewnienia spójności pomiarowej.